Wet DBA en modelovereenkomsten

Per 1 mei 2016 bestaat de VAR-verklaring niet meer. De wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties) en (model)overeenkomsten zijn ervoor in de plaats gekomen. Wat houdt deze nieuwe wet precies in?

Oude wijn in nieuwe zakken

In essentie is er niets veranderd aan de regels. De voorwaarden waaronder een ZZP'er beschouwd wordt als een 'echte' ondernemer - in tegenstelling tot een schijnzelfstandige - zijn gelijk als die onder de VAR-verklaring. Het grote verschil zit hem in de controle en handhaving ervan. In het verleden was de enige bij wie de belastingdienst eventueel achteraf aan kwam kloppen de opdrachtnemer; de opdrachtgever werd vrijwel volledig gevrijwaard van alle risico's zolang een kandidaat maar een VAR-DGA of VAR-WUO kon overleggen. Dit is direct de verklaring van de onrust die de nieuwe wet met zich meebrengt, met name onder opdrachtgevers / recruiters / MSP / brokers.

Gedeeld risico

Als een ZZP'er achteraf fiscaal beoordeeld werd als zijnde een werknemer in loondienst dan kreeg hij alsnog een aanslag inkomstenbelasting (plus evt boetes). De opdrachtgever is vanaf nu medeverantwoordelijk voor de kwalificatie van de arbeidsrelatie. Het niet-inhouden van loonheffingen kan met terugwerkende kracht van vijf jaar alsnog opgelegd worden. Echter, niet verder terug dan de verwerkte IB-aangiftes van de kandidaat.

De modelovereenkomsten

Op de website van de Belastingdienst kun je goedgekeurde standaard (model)overeenkomsten vinden. Werk je volgens één van deze overeekomsten dan is er geen sprake van loondienst. Zaak is wel om niet alleen vooraf doordrongen te zijn van de fiscaal relevante bepalingen, maar vooral tijdens uitvoering van de werkzaamheden conform de modelovereekomst te werken.

Een arbeidsovereenkomst is aanwezig als aan drie voorwaarden is voldaan:

• de werknemer moet persoonlijk arbeid verrichten;
• de werkgever moet de werknemer een beloning betalen voor de verrichte arbeid;
• de werkgever kan de werknemer bindende aanwijzingen en instructies geven over het verrichten van de arbeid op zodanige wijze dat sprake is van een ‘gezagsverhouding’.

Als één van de drie elementen ontbreekt is geen sprake van een arbeidsovereenkomst.

Transitiejaar en inspanningsverplichting

Vanaf 1 mei 2015 start het zogenaamde transitiejaar. In dat jaar hebben ZZP'ers en opdrachtgevers een inspanningsverplichting. Dit houdt in dat beiden actief bezig moeten zijn de arbeidsrelatie passend binnen de nieuwe wet te krijgen. Eventuele wijzigingen in de werkwijze moeten aantoonbaar doorgevoerd worden en er moet een keuze gemaakt worden of en zo ja met welke modelovereenkomst gewerkt gaat worden. Ook voor de ZZP'er geldt dus dat hij aantoonbaar bezig moet zijn met de nieuwe wet DBA.

Lees verder in het dossier Wet DBA:
Na 1 mei 2016 als ZZP’er blijven werken
IB-ondernemerscheck
Gevolgen van de wet DBA
Wet DBA gaat definitief door
Kamerbrief Wiebes
wet DBA vervangt VAR-verklaring
VAR-BGL in prollenbak
VAR-BGL uitgesteld
VAR-webmodule toch niet per opdracht


Gepubliceerd op: 01-05-2016